Zaterdag 10 november zijn we uitgenodigd bij de dochter en schoonzoon van de sultan. Dat is dus waar iedereen wel naar uitkijkt. Aanvankelijk was de afspraak in de avond gepland, later werd het de thee in de middag, en uiteindelijk is het elf uur 's morgens geworden. Uiteraard weer op bijna het laatste moment heb ik het adres gekregen en aan de studenten doorgegeven: Het huis staat in de buurt van de kraton. Sommige studenten gaan op eigen gelegenheid; anderen verzamelen voor de kraton. Daar haal ik ze op. De straat heb ik tevoren uitgezocht, maar als we in de wijk lopen, blijkt het wat ingewikkelder te liggen. Na wat vragen komen we bij een poort met aan de zijkanten twee grote dwarapala's. Daar moet het zijn.

We komen het terrein op: Het grote huis staat achteraan; de ruime en mooie tuin ligt ervoor; een fontein in het midden. Later horen we dat het huis stamt uit het begin van de 19e eeuw. Als een dochter van de sultan gaat trouwen, moet het nieuw gevormde gezin buiten de kraton gaan wonen. De geluksvogel, die met de oudste dochter van de sultan is getrouwd, kreeg dit prachtige paleisje er dus bij. Ze hebben twee kinderen, die op Tumbuh 1 zitten, bij onze studenten in de klas. Samen met vier anderen is hebben ze de Tumbuhscholen opgericht, en zijn ze er de eigenaar van.

We doen onze schoenen uit en gaan in een grote kring op de grond zitten in de prachtige open pendopo aan de voorkant van het huis. Deze pendopo werd verwoest tijdens de zware aardbeving in 2006, maar is nu prachtig hersteld.

Even later komt onze gastheer. Hij gaat de kring rond om kennis te maken, en terug op zijn plaats begint hij mij een lange toespraak via de microfoon. Aanvankelijk gaat dat vooral over de samenwerking met ons, de Tumbuhscholen en waar die voor staan.

Daarna krijgt Elga het woord, die ook bij de oprichting betrokken was, en die zowel bij Tumbuh als op Sanata Dharma een rol speelt. Zij begeleidt ons project ook. Elga is nogal bescheiden over de scholen, en gaat vooral in op het beeld, dat er nog veel moet verbeteren. Dat komt denk ik vooral door de onderwerpen, die onze studenten aanpakken. Daarom neem ikzelf daarna het woord en vraag ze vooral ook te kijken naar wat er al bereikt is: Echt intercultureel onderwijs, een goede plek voor special-need-kinderen en anderen die op "gewone" scholen weggestuurd zijn of ongelukkig waren, het werken met thema's en projecten enz. Ook geef ik de geweldige gastvrijheid aan, die onze studenten op alle scholen ondervinden.

Daarna wordt er nadrukkelijk naar de studenten gekeken. Natuurlijk neemt Els het voortouw. Ze vertelt over de reden van de keuze voor de Tumbuhscholen, ook weer de warme omgeving en de kwaliteit van de school. Studenten van Tumbuh twee (Bianca, Sarella, Babette, Rosanne) vullen dat aan. De microfoon dreigt de kring rond te gaan, maar Beate spreekt namens de rest van de groep. Ook Julian krijgt plotseling de microfoon voor zijn neus geschoven, aarzelt even, maar doet dan toch zijn woordje, vervolgens door zijn moeder ondersteund.

We blijven zitten praten en luisteren, niet erg enerverend… Nu zijn de leraressen van de Tumbuhscholen aan de beurt. Ook zij moeten zich duidelijk over hun schroom heen zetten.

Hierna wordt de thee rond gebracht en komen er prachtig verzorgde versnaperingen, vaak in bananenblad op ronde gevlochten schalen. Er is gelegenheid om met elkaar en met de gastheer te praten. Ook ik neem mijn kans waar. Hij wil graag dat de samenwerking wordt voortgezet, en ik geef aan, dat dit ook de bedoeling is: Misschien kunnen we samen de Tumbuhscholen tot voorbeeldscholen maken, zodat ook andere scholen in Yogya zich aan de hand hiervan kunnen ontwikkelen. Dat zou mooi zijn! Ik geef aan dat onze directeur, Fred, graag wil dat de samenwerking wordt voortgezet en uitgebouwd. Hij is er gelukkig mee.

Wie dacht dat het praten nu voorbij is, vergist zich. De gastheer gaat nog wat vertellen over de geschiedenis, het ontstaan van het sultanaat, maar ook wat over de geschiedenis met Nederland. Hij vertelt ook over het huis waar we zijn. En hij gaat maar door…. Hij kan geen punt zetten. Vele studenten hebben het moeilijk met hun concentratie; Mandy is ondertussen met Julian gaan kaarten.

Uiteindelijk zegt de sultans-schoonzoon, dat hij zo weg moet. Hij gaat iedereen langs, en we mogen overal in het huis gaan kijken. Later komen we hem daar toch weer tegen, vergezeld door studenten.

We komen in de prachtige traditionele ontvangsthal, met achterin de traditionele troon (dus geen bed, zoals sommigen dachten); verder in de woonverblijven (nogal rommelig), en in de aanbouw met een lange galerij en een modern schoon zwembad ervoor. Leuk en relaxed allemaal.

Uiteindelijk gaan we op de foto voor de pendopo, genomen door de vader van Melanie, die hier met zijn vrouw ook een paar dagen is, en met ons is meegegaan.

Rond half twee gaan de meesten weer weg. Ik fiets terug naar Tigalima, want had een overhemd aangetrokken, wat lang niet zo lekker is als een polo. Je wordt er al snel drijfnat in. Ik fris me op, drink wat en fiets naar de straatjes met restaurants e.d. Daar is ook een reisbureautje. Ik wil vluchten van en naar Bali boeken, en dat gaat heel vlot: Ik zal op vrijdag 16 november 's morgen vroeg vertrekken en op zondag 25 oktober, ook in de ochtend terugvliegen; met de mij vertrouwde Lion Air. Daarna fiets ik door naar de Lovinghut om even wat te drinken en te eten. Onderweg kom ik het groepje studenten tegen van het Sejahtera Hotel, samen met Els en Julian.

Later op de avond fiets ik eens een keer naar Sagan. Ik heb al vaker hier langs gefietst en bij Het Indraloka Guesthouse en Hotel zag het er erg gezellig uit. Hier is het I-Café, waar je zowel Indonesisch, Italiaans als westers kunt eten. Ik heb deze keer weer eens zin in westers, en bestel boeuf stroganoff met frietjes; kleine loempiaatjes voor. De bezorging is echter andersom, dus de loepia's vormen mijn nagerecht. Ondertussen is er een leuk jongensbandje een beetje jazzymuziek komen maken. Heerlijk ontspannen!