Zwaar verkouden sta ik op. Het bewijs is geleverd, vrachtwagens met hun uitlaatgassen zijn slecht voor je gezondheid. In ieder geval voor die van mij.
We krijgen een korte rondleiding door Campeche. Dit koloniale stadje heeft een stadsmuur die geheel is gerestaureerd. In de zestiende en zeventiende eeuw werd het geplaagd door piraten. Kerken hadden hier vluchttunnels, waardoor priesters buiten de stad konden komen tijdens aanvallen. De kerken lijken wel vestinkjes op zichzelf, zo ommuurd en gesloten van uiterlijk. De historische huisjes binnen deze muur zijn maar één tot twee lagen hoog en in pastelkleuren geverfd. Het is werkelijk een plaatje. Net als in alle koloniale steden hier, lopen de straten recht en zijn genummerd. Als je de stadsplattegrond bekijkt is het net een tegelvloer. Jammer dat we hier gisteren pas zo laat waren en we nu zo weinig tijd hebben. Er schijnt hier een bloeiend uitgaansleven te zijn.
Maar we moeten verder richting Mérida. We rijden door een saaie droge vlakte van kalksteen die omhoog gekomen is na een meteoriet inslag. Water zit hier diep onder de grond. Er zijn veel onderaardse rivieren, maar geen bovengrondse.
De archeologische zone die we hier bezoeken heet Uxmal, met voorbeelden uit de Maya architectuur uit de Puucstijl. De eerste tempel die we zien is gigantisch hoog en blijkt, na onderzoek, over een ander tempel heen gebouwd te zijn. Er zijn meerdere tempels en gebouwen, het complex is heel erg groot. Wat jammer toch dat de gebouwen niet hun oorspronkelijke kleuren, hiëroglyfen en beeldhouwwerken meer hebben. Dat zou nog eens wat zijn, vast en zeker heel kleurrijk en bijzonder. Nu zie je nog maar een restant van alles en dat is al indrukwekkend. Het is een spannend verhaal hoe ze de hiërogliefen hebben ontcijferd. Tijdens een lange busreis hebben we daar een documentaire over gezien. Daardoor is er heel wat bekend over de geschiedenis van de Maya's.
In dit kalkgebied verdwijnt het regenwater snel de grond in, er zijn geen bovengrondse rivieren. Heel de stad was er op gericht om water op te vangen en in ondergrondse bewaarbekkens op te slaan. Toch is de stad twee keer verlaten, waarschijnlijk omdat er gebrek aan water was. Toch knap hoe ze dat allemaal hebben uitgevogeld.
We staan op een groot grasveld wat vroeger een plein was met gebouwen er omheen, die als een soort school dienden. Er was een deel voor de bevolking, de elite en de priesterkoning.
Bij al die opgravingen zijn ook heel speelvelden terug gevonden, waar ze een balspel op speelden met een loodzware rubberen bal. De bedoeling was de bal met hun heup door een loodrecht gehangen ring te stoten.
De trappen van de tempels zijn zo steil dat heel veel mensen zittend weer naar beneden komen, treetje voor treetje. En wanneer je boven staat kijk je ver over het oerwoud, terwijl beneden de mensen klein zijn.
Zo hoppen we van schaduwplek naar schaduwplek, want het is nogal warm. Ik ben altijd weer blij als ik in de airco gekoelde bus stap, even bijkomen van de hitte.
We lunchen in een restaurant waar ze het eten klaarmaken op een oude Maya manier. Een gat in de grond met wat brandend houtskool, met in een stenen pot in bananenbladeren gewikkelde varkensvlees, kip, ui en nog wat andere groente. Het was wel een beetje een deceptie om te zien dat het een cementen kuil was met een plaat erover, terwijl het eten in een roestvrij stalen bak zat met aluminiumfolie erover. Niet dat het eten niet lekker was hoor, maar toch. Naderhand kregen we een kakkerlak, wat lekkerder was dan je zou denken. Het bestond uit tequila met koffielikeur en wat spuitwater, ach ja geef het beestje maar een naam.
Iedereen viel snel in slaap toen we op weg waren naar Mérida. Het uitzicht was nogal eentonig en de weg recht en het aantal wegdrempels is drastisch afgenomen sinds we op deze hoofdweg door Mexico zitten, dat zal de reden wel zijn. Het schijnt dat we aan de eind van de rit drieduizendtweehonderd van die hobbels hebben gehad. Één voor elke kilometer.
Aan de rand van Mérida rijden we de begraafplaats op. Beton en steen zo ver je kijkt, met kruisen en engeltjes. Het lijkt op de grote begraafplaats in Havanna in Cuba, maar is niet zo mooi, daar was alles van marmer en zag je prachtige marmeren beelden zover je kon kijken. We lopen langs de vervallen monumenten, waar in kleine nisjes bakken met botten staan. Hier worden de mensen na de begrafenis in de grond weer opgegraven en hun botten gewassen en in kistjes herbegraven. Op Allerheiligen komt iedereen gezellig op de begraafplaats bij elkaar om de doden te herdenken. 's-Avonds wordt er feest gevierd en gaat men dansen en zingen. Er worden suikerschedels aan elkaar gegeven en broodjes met beenderen erop van suiker. Kortom, het is feest. Bij de Maya's was de dood niet het einde maar een deel van een cyclus en dat geloven ze nog steeds.
's-Avonds dwalen we door Mérida rond, het is er druk. Voor de kerk staan tribunes waar mensen kijken hoe mannen, verkleed me hoofdtooien, een bal met hun heup door een hoepel proberen te krijgen. Een imitatie van het oude Maya balspel. Het ziet er ingewikkeld uit, maar een paar lukt het onder luid gejuich. In de kerk wordt een dienst gehouden, waarbij af en toe het gejoel van buiten te horen is.
Hongerig gaan we op zoek naar het restaurant. Op de binnenplaats onder een bladerdak van een boom, begeleid door live muziek, eet ik een cactus schijf. Ik kan weer een vinkje zetten op mijn bucketlist.
Hetty