We staan vroeg op en bezoeken de kliniek Abucay RHU (rural health unit). Ik zie op het bord bij de ingang dat de kliniek ook besnijdenissen uitvoert. Het blijkt dat vrijwel alle jongetjes in de Filippijnen worden besneden, vaak al enkele dagen na hun geboorte. Wanneer dat niet gebeurd is, worden ze als scholier de risée van hun vriendengroep, zodat het dan alsnog plaatsvindt.
Terwijl de leerling-verplegers de kliniek bezoeken, gaan de mensen uit de groep zonder medische achtergrond naar een naastgelegen sloppenwijk die naast begraafplaats ligt. Het gaat bij dergelijke wijken vaak om 'squatters', mensen die illegaal een onbebouwd stuk grond in gebruik hebben genomen, daarvoor niets hoeven te betalen, maar er ook ieder moment weer van verwijderd kunnen worden, wat dan ook regelmatig gebeurt. Deze onzekerheid is voor de bewoners een grote bron van stress. Als je 's-morgens je huis verlaat om te gaan werken, weet je niet of je huis er nog staat wanneer je 's-avonds weer terug komt. Er is een aantal waterpompen op straat. Vrouwen doen hier hun was en afwas, kinderen worden er gewassen. Veel huizen grenzen direct aan de begraafplaats. Het gaat om bovengrondse grafmonumenten voor de wat rijkere inwoners, speelterrein voor hanen, honden en kinderen.
In deze wijk zijn er elf gezinnen genomineerd om binnenkort te verhuizen naar een in aanbouw zijnde dichtbij gelegen uitbreiding van een GK village. We bezoeken een aantal van deze gezinnen. We horen dat hun buurtgenoten vaak erg jaloers zijn, en er alles voor over hebben om ook te mogen verhuizen naar een GK village.
Er wordt ons door de burgemeester een goed verzorgde lunch aangeboden in het Abucay garden cafe. Vanwege een vergadering kan ze ons op dat moment nog niet ontmoeten. Om haar te bedanken gaan we na de lunch naar het gemeentehuis. De pers is met zeven journalisten en fotografen ruimschoots present. We krijgen van de burgemeester allemaal een krantje van een paar maanden geleden, waarin haar foto staat boven een artikeltje in tagalog, en waarvan we dus niets kunnen lezen. De burgemeester buit ons bezoek vanwege de PR goed uit. Voor wat, hoort wat.
De afdeling burgerzaken bestaat uit een aantal tafels die buiten onder een afdak staat, met daaraan ambtenaren met computers en printers. Voor betalingen en vergunningen kun je tegenover deze afdeling terecht bij een aantal inpandige loketten.
We bezoeken een groot recreatiecentrum met picknickhuisjes, groot zwembad en een eigen bron.
Bovenaan een lange trap staat een Japans monument uit 1978 ter herdenking van alle mensen die in WO2 in deze ingeving bij veldslagen met de geallieerden zijn omgekomen. Er staat niet 'sorry' bij, maar dat mag je van Japanners ook haast niet verwachten. Dit monument is voor hen waarschijnlijk al heel wat.
We bezoeken de GK village met de uitbreiding die bijna klaar is. In tegenstelling tot de wat oudere huisjes gaat het nu om hogere gebouwtjes, waar de bewoners zelf een verdiepingsvloer in kunnen leggen. De gekleurde huisjes zien er van buiten prachtig uit, maar binnen en achter is het echt casco-kaal, hoewel er al wel een WC pot is geplaatst in het kleinste kamertje, maar nog wel zonder wateraansluiting.
Er is recent een watertoren gebouwd met eigen bron en pomp. De bewoners zijn er trots op dat ze nu stromend water en een watermeter hebben, waarvoor ze vijf pesos per dag moeten betalen, ongeveer tien cent.
We bezoeken het Bataan General Hospital, waar één van onze Filippijns-Amerikaanse vrijwilligsters vroeger heeft gewerkt. Ze wordt hartelijk ontvangen door een voormalige collega waarmee ze al die tijd contact heeft gehouden. Het ziekenhuis uit 2007 ziet er van buiten prachtig uit, en ook van de eerste ruimten krijgen we een prima indruk. Binnen zien we echter ook uitgewoonde matrassen met scheuren, een gang met tien bedden met patiënten die ergens op wachten, en een eerste hulp post die bestaat uit een grote hal met aan drie zijden inhammetjes waarin in alle openheid patiënten worden behandeld.
We worden losgelaten in een stadje met een honderden jaren oude kerk en een groot plein met mooie moderne fontein. Hetty en ik eten in een Chinees restaurant naast het winkelcentrum.
Bij thuiskomst in Villa Magdalena pakken we een grote doos met duizend leesbrilletjes uit, die Carol heeft gekocht. We sorteren de doosjes op sterkte.
Theo