Dinsdag om zeven uur nemen we de shuttle bus naar de luchthaven voor een vlucht van Melbourne naar Cairns, van de koude regen naar de warme zonneschijn. Een paar uur later rijden we over een kronkelende bergweg langs de tropische kust van Queensland, de noordoostelijke staat van Australië, op weg naar Port Douglas. We kunnen het Great Barrier Reef nog niet zien liggen, daarvoor ligt het te ver in de oceaan.

Het Great Barrier Reef is twee keer zo lang als Italië, waardoor je het vanaf de maan kunt zien. Het rif is een reeks kleine eilandjes en rotsen, dat de ruggengraat vormt van een heel ecosysteem. De basis bestaat uit koraal, piepkleine zeedieren die leven van plankton, algen en stoffen in het water. Koraal leeft vaak in kolonies, die vaak samen een prachtige grotere structuur vormen. En als ze dood gaan, blijft er kalksteen over waar weer nieuw koraal kan groeien.

De eerste koraalriffen groeiden hier al 600.000 jaar geleden, maar stierven ook weer af door veranderingen in klimaat en zeeniveau. Het huidige rif schatten de geleerden op een leeftijd van zes- tot twintigduizend jaar. Door de overvloed aan voedsel en veilige verstopplekjes is er een heel ecosysteem ontstaan rondom het koraal en is het de kraamkamer voor talloze dieren. Er leven 1.500 vissoorten, waaronder de clownvis, maar ook vogels, krokodillen, zeeschildpadden, zeeslangen, haaien en zelfs walvissen.

We gaan met Sailaway een dagje naar de Low Isles, door de aboriginals "Wungkun" genoemd. Het zijn twee kleine eilandjes op 15 kilometer voor de kust, waar in 1928 de eerste wetenschappelijke studies van het rif werden uitgevoerd. Maritiem bioloog annex matroos Greg, die nu een paar jaar voor Sailaway werkt, heeft het jaartal op zijn kuit laten tatoeëren. Na een uurtje varen ligt de grote catamaran op honderd meter van het kleinste eiland aan een boei, waarna een klein bootje met glazen bodem de achttien opvarenden naar het strand brengt.

Vanaf het strand gaan we een paar uur snorkelen. In een 'stinger suit', want er zijn hier 'box jellyfish', kleine maar dodelijke kwalletjes die je steken als je tegen ze aan zwemt. Vooral de Irukandji is gevaarlijk. Het is maar een paar millimeter groot, maar een van de giftigste dieren op aarde; een steek kan binnen dertig minuten een hartaanval veroorzaken. Waar we nu zijn is de bekende en gekke TV-bioloog Steve Irwin trouwens overleden door een steek van een grote pijlstaartrog.

Tijdens het snorkelen zien we mooi koraal, een paar gevaarlijke kwallen en zeventig jaar oude oesters van meer dan een meter breed. We zien ook allemaal mooie vissen, zoals papagaaivissen. We komen ook twee groene zeeschildpadden tegen, die rustig door het water peddelen. Terug op de boot zien we een paar rifhaaien van anderhalve meter groot, met een kleintje.

Sinds kapitein James Cook op het rif liep met zijn Endeavour, op 11 juni 1770, heeft de mens flinke schade veroorzaakt aan het rif, met name door overbevissing en vervuiling. We boeken pas echt progressie met de global warming, die leidt tot verzuring van de oceaan, stijging van de watertemperatuur en meer stormen. Volgens onderzoekers is in ongeveer dertig jaar de helft van het koraal doodgegaan. Afgelopen jaar is in het noorden zelfs de helft verbleekt. De toekomst ziet er dus bleek uit voor het rif, maar misschien gebeurt er een wonder. En anders komt het koraal vast weer een keer terug, na een paar duizend jaar, als de mens is uitgestorven.

Aan het einde van de middag maken we met de catamaran een mooie zeiltocht terug naar de haven van Port Douglas, over de schuimende golven want het is inmiddels flink gaan waaien. Een paar uur na aankomst gaan we naar Watergate, een sfeervol restaurant waar ze onder andere krokodil loempia's serveren. Lekker!