Over de wassssssbordddd weg gaan we weer naar beneden. Ook in dit bos is brand geweest. Zijn er nog wel bossen die dat lot niet te deel gevallen zijn, denk ik wel eens? Net als gisteren zie ik eikenbosjes, geen bomen maar struikjes. Bij eiken denk ik aan statige bomen, dus valt me dit op.
In Durango zitten we een hele tijd in een superleuk café. Er zijn mensen die even koffie en een broodje kopen. Maar er zijn ook mensen bezig met een studie, mensen zijn aan het werk of ontmoeten daarvoor mensen. Terwijl er ook oudere mensen binnenkomen die worden begroet alsof ze hier elke dag komen. Het is een bijzonder plekje.
Weer op de weg draaien we van de snelweg omhoog een richel op. Vanonder leek het een vreemde smalle kam, maar bovenop valt dat wel mee.
We rijden wat rond in het dorp Aztec, voor we de ingang van het bezoekerscentrum en de site met de Aztec Ruins kunnen vinden. Het centrum heeft een aparte stijl die ik in de omgeving meer zie. Geel of oker gestuct met platte daken.
Binnen hebben ze een expositie over wie de bouwers waren van de Aztec Ruins, de ancestral Pueblo people. De voorouders van heel wat indianenstammen van vandaag, waaronder: Hopi, Ute, Navajo en nog heel wat andere, hebben hier geleefd. De bouw van deze stijl in deze streek begon in 750 en eindigde rond 1300 toen de bewoners alles achter lieten om nooit meer terug te keren naar hun Great Houses, de reden is onbekend. Op deze site werd rond het jaar 1000 in zandsteen en hout een groot gebouw neergezet, in een D vorm. Het bestond uit rechte en ronde kamertjes om een groot plein. In het midden van de D, het plein, stond een kiva, een heel groot rond gebouw voor gemeenschappelijk gebruik. Ze leefden van mais, bonen, squash die ze in dit droge gebied teelden, ze hielden kalkoenen en verzamelden pijnboompitten en jaagden op van alles en nog wat. Sandalen, manden en touw werd van agave gemaakt, op dezelfde manier als sisal touw. De agave hier is wel een veel kleinere soort dan die in Mexico en Guatemala, nog geen zestig centimeter hoog. Ze waren ook heel begaafde pottenbakkers, mooi zwart wit abstract versierd aardewerk. We bekijken een film als voorbereiding op het bezoeken van de opgraving.
De grote cottonwood bomen (populieren) vallen het eerste op zodra we naar buiten gaan. Een leuke naam, ik zie de zaadpluizen van de populieren thuis zo voor me. De sageplanten (Artemisia ludoviciana) die hier staan, zijn al heel lang met rust gelaten, wat zijn die hoog en dik. Ze ruiken peperig. Het is warm buiten, dorstig weer, als we de trail af lopen. De grote kiva die hier is gereconstrueerd is indrukwekkend, zo krijg je een beeld hoe die ruïnes er vroeger hebben uit gezien. Bij mij roept het ook meer vragen op. Waarom die bakken in het midden, waarom kleine kamertjes rondom, waarom T-vormige openingen? Van de rest zien we niet meer dan wat delen van muren. Dikke muren, binnen en buiten netjes recht en binnenin allerlei ronde en dikke stenen, alles bij elkaar gehouden door modder.
Veel van de opgraving is weer met aarde toegedekt, om het tegen weersinvloeden te beschermen.
Met veel vragen komen we uit uit het bezoekerscentrum, hoe meer je leert, hoe meer je weet wat je niet weet.
Om bij te komen gaan we in het stille dorpje Aztec op zoek naar iets te drinken. Dat lukt, gelukkig, dorstig land hier in New Mexico. Afgekoeld gaan we aan het eind van de dag richting onze volgende opgraving in de bush-bush. We vinden vast wel iets waar we een nacht lang even onze auto in afzondering kunnen parkeren.
Hetty