We zijn gisteren vroeg gaan slapen in onze koude en klamme hotelkamer. Vandaag gaan we een begeleide tocht lopen naar drie dorpje onder in het dal, en gaan daarna met een busje terug. Ik ben benieuwd. We worden door een vrouwelijke gids opgehaald bij het hotel. Ze stelt zich voor als Zoem. We lopen in een groep van zo'n twaalf toeristen en acht dames en meisjes in klederdracht van het H'mong volk. Terwijl Zoem de laatste tochtgenoten ophaalt in het hotel waar we langslopen, leiden Hetty en ik, volgens instructies van Zoem, de groep over de weg langzaam naar beneden. Na een paar kilometer, als Zoem zich weer bij ons heeft gevoegd, slaan we af naar een breed, dalend modderpad. Terwijl de toeristen hier van links naar rechts glibberen, brengen de lokale dames met hun rubber kaplaarzen en soms een baby op hun rug, het er heel wat beter vanaf. Hetty heeft wat last van haar knieën en krijgt van twee dames een hand. Het profiel onder mijn nieuwe bergschoenen is al na een paar meter dichtgeslibd met modder; daar heb ik dus ook geen profijt meer van. De paadjes worden steeds smaller en modderiger. We lopen soms als geiten langs hellingen, en dan weer over de smalle moddermuurtjes die de volgelopen rijstterrassen van elkaar scheiden. De dames lopen hier met hun kaplaarzen gemakkelijk door het water heen. Voor ons is het een kunst om je in evenwicht te houden op de smalle modderstrookjes. De dames hebben er duidelijk lol in om ons te zien worstelen op de paadjes die zij zo gewend zijn. Hun helpende handen worden door ieder van ons zeer gewaardeerd.
Naarmate we verder dalen krijgen we steeds beter zicht op het riviertje onder ons, en op de rijstterrassen daarnaast en op de helling tegenover ons.
Er staat nu geen rijst op de terrassen. In dit hoge en koudste deel van Vietnam is er slechts één oogst per jaar mogelijk. De rijst groeit hier van mei tot september. Bij de rijstvelden rond Tam Coc waar we eerder waren, werd nu al voorgetrokken rijst geplant, en zijn twee oogsten per jaar mogelijk. In het veel warmere zuiden van Vietnam zijn drie of vier oogsten per jaar normaal.
Na enige tijd eindigt onze moddertocht, en komen weer op een betonweg terecht. We pauzeren even bij een gebouwtje met een toilet, een overdekt terras en een prachtig uitzicht. Dit is duidelijk speciaal voor toeristen gebouwd.
Iets verderop zien we een kleine dam in het riviertje, en een dikke pijp die water naar een kleine hydro-elektrische centrale voert.
Direct na een brug ligt het dorp Y Linh Ho, waar de H'mong wonen. Het eerste gebouw in het dorp is een groot restaurant waar we een eenvoudige lunch krijgen. Meteen bij binnenkomst worden we besprongen door dames en meisjes die ons geborduurde vriendschapsbandjes en tasjes proberen te verkopen. Ook de twee dames die Hetty zo goed door de modder hebben geholpen, zitten daarbij. Hetty ontkomt er haast niet aan om van hen ieder een tasje te kopen. Na enig afdingen wordt de vraagprijs verlaagd van 200.000 naar 150.000 dong per tasje, ongeveer zes euro. Later blijkt dat we ze in Sapa voor 50.000 dong hadden kunnen kopen.
Na het eten lopen we naar het naastgelegen Lao Chai, waar weer een ander volk woont. Volgens Zoem gaan alle volken hier in de omgeving goed met elkaar om, ondanks hun verschillende culturen, talen en religies.
We eindigen onze wandeling in het dorpje Ta Van, waar een groot deel van onze groep blijft overnachten. Een minibusje brengt ons weer terug naar Sapa. Dat bespaart ons een wandeling van 500 meter omhoog.
Precies aan het einde van onze wandeling bleek ook de tweede batterij van mijn camera leeg te zijn. Na deze in het hotel een half uurtje te hebben opgeladen, ga ik er weer op uit om het vierde dorp van vandaag te bezoeken: Cat Cat, op drie kilometer van Sapa. Om het dorp te bezoeken moet ik 40.000 dong entree betalen. Hiervan worden waarschijnlijk de trappen en betonnen paden onderhouden, die het de toeristen gemakkelijker moeten maken.
Naast de al bekende houten huisjes, varkens, kippen en rijstvelden, ligt er onderaan het dorp een aardige waterval, en zie ik houten bewegende constructies, waarbij een houten bak steeds volloopt met water uit een bamboe buis, de constructie dan kantelt, de bak leegloopt en de constructie dan weer terugkantelt. Ieder huis heeft zo'n apparaat in de tuin staan. Pas na enige tijd heb ik door waar ze voor dienen. Bij het terugkantelen van de constructie slaat een houten stok met kracht in een houten pot. Wanneer je deze pot vult met rijst, kun je na een tijdje rijstmeel uit de pot halen.
Theo