Uit de hel die Puno heet zijn we verder gereisd naar een ander plaatsje aan het Lake Titicaca. We hebben vanuit Peru de oversteek gemaakt naar Copacobana in Bolivia. De grens over was het eerste avontuur. Na een busrit van 4 uur stopten we en konden we onze dollars inwisselen, voor 100 dollar kregen we welgeteld 1200 Bolivianos in briefjes van 10 en 20. Een stapel zo dik dat onze portemonnee met geen mogelijkheid meer dicht kon en je het gevoel geeft dat je net de jackpot gewonnen hebt in een casino. Vervolgens mochten we naar een kantoortje waar ons visa werd gecontroleerd waarna we twee kantoren terug moesten om een stempel te laten zetten op ditzelfde papiertje. Toen hadden we toestemming de grens over te lopen naar het volgende gebouwtje waar we toegang moesten krijgen voor Boliva. Al met al.. twee uur later en een paar stempels verder mochten we terug de bus in om de reis te vervolgen.

Lake Titicaca is het hoogst gelegen meer ter wereld op 3800 meter en is ongeveer 8400 vierkante kilometer groot. In tegenstelling tot de grijze en saaie stad Puno was Copacabana een verademing om te komen. Een klein plaatsje waar een hele relaxte sfeer hangt en omdat we beide een beetje ziekjes, maar vooral uitgeput waren van de drukke activiteiten, besloten we in plaats van een hostel een hotel op te zoeken. Voor omgerekend 20 euro per nacht, wat echt heel duur is hier, hebben we in het meest luxueuze hotel aan het water gebivakkeerd. Een ruime kamer met twee grote bedden en een warme(!) douche. In die 4 dagen hebben we dan ook vrij weinig gedaan, vooral op terrasjes gezeten en lekker gegeten. Het enige waarbij we moesten nadenken was het schaken, wat Sam aan Jef heeft geleerd.

Na die dagen was het dus ook tijd om weer wat actie te gaan ondernemen. Op naar La Paz dus! La Paz is een grote stad op 3660 meter waarin 829000 mensen wonen. Ondanks dat het parlement hier gevestigd zit, is in tegenstelling tot wat veel mensen denken dit niet de hoofdstad van Boliva. Door een tip van Haggis vonden we het hostel waar ook hij verbleef. De eerste avond besloten we de stad, zonder kaart, wat te verkennen. Helaas liepen we de verkeerde kant op waardoor we in een achterbuurt terecht kwamen en ons afvroegen wat dit voor aftanse stad was. Later in het hostel zagen we Haggis en Wienand die ons hard uitlachten en ons op de plattegrond lieten zien dat ongeveer heel La Paz levendig en mooi is, op dat ene uithoekje na waar wij net heen liepen. De rest van de avond verliep met veel drankjes en eindigde in een nachtclub waarbij we de rest maar overlaten aan de verbeelding. De volgende ochtend was het niet gemakkelijk om uit bed te komen, maar we hadden afgesproken om naar een lokale derby in het nabij gelegen voetbalstadion te gaan. La Paz tegen The Strongest.. een lekker Zuid-Amerikaans potje waar we echt zin in hadden. Maar de eerlijkheid gebied te zeggen dat een potje De Graafschap - Excelsior meer voetbal heeft dan de vertoning die wij gezien hebben. Sterker nog, Rijsoord 6 had waarschijnlijk op een verloren zaterdag met het bier nog in de benen een betere pot neer kunnen zetten. De tackles daarintegen zijn echt om te smullen! Schoppen over en weer waar Bruce Lee zich zou van omdraaien in z'n graf! En rode kaarten? Neuh, daar moet toch eerst een vechtpartijtje aan vooraf gaan, wil de scheidsrechter die tevoorschijn toveren. De sfeer in het stadion was echter onwijs gezellig! Latijnse drums afgewisseld met onverstaanbaar luidkeels brullende supporters maakten het echt tot een voetbalfeest!

Met suisende oren en een nog zwakke maag van de nacht ervoor, kwamen we terug bij het hostel, waar Haggis ons zou verlaten om verder richting het zuiden te trekken. Waar het niet dat op het punt dat hij de taxi in zou stappen we opschrokken van een plat Londens: FUUCKKKK!! Wat was het geval? Meneer had de dag ervoor z'n wastas wegebracht naar een laundry die dus vandaag, op een zondag, gesloten was… Ooit een volbloed Brit aangetroffen in helse paniek? Geloof ons, dat is hilarisch! Maar wij dutchies hadden uiteraard de oplossing.. Pak je taxi, wij laten je waspakketje met je geliefde tottenham shirt wel overvliegen naar Uyuni.

Allright! Onze grote vriend gedag gezegd.. Wat nu? Yeah, tijd voor een laaste avondmaal en het regelen van onze trip naar the most dangerous road in the world! Dit is de weg tussen La Paz en Coroico waar tot een aantal jaar terug gemiddeld 26 voertuigen over het randje lazerden en meer dan 200 doden per jaar vielen. In maart 2007 hebben ze echter een nieuwe weg geopend zodat het verkeer niet meer over deze slechts 3 meter brede weg hoeft. 3 meter? Ja dat is krap lastig als je twee vrachtwagens hebt die elkaar willen passeren… Anyway, de mogelijkheid bestaat om met een mountainbike deze 64 kilometer naar beneden af te dalen. In de steden waar we tot nu toe zijn geweest hebben we vele gebroken armen en nekbraces gezien veroorzaakt door deze attractie. Hierop wilden we dus zeker geen geld besparen en we hebben de tour dan ook geboekt bij de beste (en duurste) touroperator. Na het verzamelen vertrokken we in alle vroegte naar het startpunt, aldaar kregen we ons materiaal en een instructie over hoe we dit moesten gaan aanpakken. De eerste 20 kilometer nog over asfalt, een eitje dachten wij, want dat hebben we al eens gedaan op de Inca Jungle Trail. Helaas dat viel zwaar tegen toen we vertrokken bij een temperatuur rond het vriespunt, door de dikke mist, het keihard begon te hagelen en we tussen de vrachtwagens op asfalt met kleine steentjes begonnen aan de afdaling. Gelukkig kregen we snel het vertrouwen dat de topfietsen die we hadden gekregen dit gemakkelijk aankonden en al snel stonden we stijf van de adrenaline aan het beginpunt van de echte "death road". Op dit punt kregen we een nieuwe uitleg; niet meer rechts fietsen, maar links langs de afgrond! Het verkeer op deze weg is namelijk omgekeerd vanwege de veiligheid. Maargoed, naar beneden dus.... Met knikkende knieen en de remmen ingedrukt rustig afdalen, gelukkig hadden we ook hier snel het gevoel dit te kunnen. Onderweg tijdens de vele stops konden we genieten van het waanzinnige uitzicht wat we daar hadden. Je kunt je niet voorstellen hoe gaaf het is op een smal weggetje te staan met een afgrond van honderden meters naast je om vervolgens al hobbelend naar beneden te biken. Helaas is er in onze groep wel een ongeluk gebeurd met een ander Nederlands meisje die per ongeluk hard in haar voorrem kneep...het gevolg...ze werd getorpedeerd over de kop! Ondanks het flauwvallen, veel schrammen en een waarschijnlijk gebroken duim had ze de moed wel weer op de fiets te stappen. Uiteindelijk kwamen we aan bij het eindpunt, temperatuur 42 graden, in een opvangplek waar illegale geimporteerde apen en andere dieren verzorgd worden om ze later weer uit te zetten in het wild. Hier wachtte ons ook een welverdiende douche waar we dankbaar gebruik van maakten. Na een lunch en een rondleiding door het reservaat vertrokken we terug naar La Paz...over de death road. De chauffeur wilde ons waarschijnlijk nog een extra adrenalinekick geven want hij scheurde over de weg heen alsof hij een persoonlijk recor d moest behalen. Uitgeput en vol trots kwamen we aan bij het hostel om ons snel om te kleden voor de Hollandse avond met onze Nederlandse vriendjes. Hier hebben we welverdiend een aantal biertjes gedronken totdat we onze ogen niet meer open konden houden. De volgende dag op tijd uit bed om uit te checken en de laatste hoogtepunten van de stad te gaan bewonderen. Op de planning stond een bezoekje aan het uitkijkpunt over de stad en de moonvalley. Het overzicht over de stad was waanzinnig, witte sneeuwtoppen en een stad die uitstrekt zover je kunt kijken. De moonvalley was echter nog meer bizar, dit landschap bestaat vooral uit klei waardoor vele stukken zijn weggezakt en hetgeen er over is gebleven lijkt op een jawel...maanlandschap. Na een vlug avondeten stond er helaas weer een nachtelijke busrit op het programma.

Op naar Sucre! De geplande aankomsttijd van 03.00 werd gelukkig 07.00 waardoor we wel wat uurtjes slaap konden meepakken. 's Ochtends bij het ontwaken in de zure lucht, dat krijg je helaas als 20 man ligt te snurken, zagen we in de ochtendgloren de contouren van Sucre verschijnen. Sucre is de hoofdstad van Boliva en staat met haar 216000 inwoners bekend als de mooiste stad van dit land. Vanwege haar witte gebouwen en koloniale architectuur staat het sinds 1991 op de werelderfgoedlijst. Het leuke hostel wat we op het oog hadden zat helaas vol en na wat rondjes lopen en een kamer gezien te hebben waar we nog niet dood gevonden wilden worden besloten we na te denken wat het plan was. Verder zoeken of gaan lunchen en hopen dat er dan wel plek was in het hostel wat we wilden. Gelukkig liepen we op weg naar de lunch langs het hostel La Dolce Vita wat ons een kijkje waard leek. En of... Dit is werkelijk het beste hostel tot nu toe in heel Zuid-Amerika. Een schitterende kamer, goede badkamer, grote keuken en een hele relaxte sfeer waardoor we een aantal uurtjes in een heerlijk bed konden gaan liggen. Toen we waren uitgerust zijn we de stad ingegaan (dit keer met plattegrond) om eens te kijken of het echt zo mooi is als de Lonely Planet zegt dat het is. En dat is zo! Net als elke stad, een schattig plein omringd door gebouwen een een leuk centrum. Na een goede lunch en een bezoek aan de markt besloten we die avond te proberen de Peruaanse guacamole na te maken. Tijdens het eten kwamen we Marjolein tegen die hier vrijwilligerswerk doet in een weeshuis. Op de enthousiaste reactie van Sam volgde de vraag of ze de volgende dag mee wilde. Natuurlijk! Dus na een ochtendje in het zonnetje op een bankje in het plaatselijke park vertrok Sam samen met Marjolein naar het weeshuis. Hier worden kindjes die te vondeling worden gelegd of worden afgestaan heel goed opgevangen. In de leeftijdsgroep 0-2 was het onze taak met de kids te knuffelen, helpen rollen/opstaan/lopen, snotneuzen af te vegen, verschonen enzovoorts. Werkelijk hartverscheurend om een babytje van amper een maand oud in je armen te houden die voor een willekeurige kerk te vondeling is gelegd. Na het eten hadden we afgesproken met een groep Britten om de film 'the devils miner' te gaan zien in een plaatselijke kroeg. Dit is het verhaal over een 8jarig menneke dat werkt in de mijnen in Potosi, onze volgende bestemming. Een indrukwekkende dag dus... Na een onrustige nacht stond er de volgene dag niet veel op het programma omdat we zouden vertrekken naar Potosi. Het enige wat we in Sucre nog wilden bezoeken was de begraafplaats, waar duizenden mensen begraven liggen, omdat dit heel bijzonder zou zijn. Iedereen ligt hier boven elkaar in rijen van 5 waarbij iedereen een glazen huisje heeft waar persoonlijke spulletjes in liggen van de overledene. Vooral de inmens lange rijen met kindjes was heel heftig.

Na een paar uurtjes kwamen eind van de middag aan in Potosi waar we, na een speurtocht door de stad, een leuk hostel vonden. Deze plek is de hoogste stad van de wereld, namelijk op ruim 4000 meter, en dat voel je.. Als je hier een klein heuveltje op loopt ben je compleet buiten adem! Potosi was ooit de rijkste stad ter wereld, zelfs vandaag kennen ze hier het gezegde als iets heel duur of veel waard is: Vale un Potosi. Deze welvaart ontstond toen de Spanjaarden in 1545 de berg Cerro Rico ondekten waar tot aan de dag van vandaag een zilvermijn is. Van die welvaart is echter weinig meer terug te vinden. De Spanjaarden hebben al het zilver meegenomen, een hoeveelheid waarvan je een brug van Bolivia naar Spanje zou kunnen bouwen. Ondanks de heftige film die we hebben gezien en een waarschuwing in de Lonely Planet waarin letterlijk staat dat het een nachtmerrie is en er serieuze risico's zijn besloten we hieraan toch een bezoek te brengen. De volgende dag werden we opgehaald en maakten we kennis met de gids, de lieve Olga. De rest van de groep was er niet, we waren slechts met zn tweeen! Na het omkleden en een korte wandeling de berg op (wat al doodvermoeiend was) klommen we een gat door om vervolgens een aftans trappetje met ontbrekende treden meters af te dalen. Verder was het happend door al het stof bukkend stompelen en kruipen door de mijn, afwisselend met grote stukken afdalen waardoor de temperatuur al snel flink opliep. Af en toe voelden we dat ze ergens dynamiet afstaken door de ongelofelijke kracht en druk die doordreunt in de mijn. Onderweg kwamen we veel mijners tegen waarvoor we allerlei spullen hadden meegenomen, flesen drinken, sigaretten, alcohol (96%) en cocabladeren. Deze bladeren zijn het hoofdingredient van cocaine maar in de meeste landen hier legaal. Hierop kauwen ze de gehele dag om honger en pijn te onderdrukken, maar vooral om energie op te wekken om dit verschikkelijke uitputtende en zware werk te kunnen volhouden. Het is niet voor te stellen dat mannen die geen keuze hebben ervoor kiezen (met trots) hun gezin met dit mensonterende werk te onderhouden, wetende dat zij zullen sterven na 10 tot 15 jaar. Er is bekend dat door dit werk inmiddels 8 miljoen mensen zijn overleden. Wij waren dus blij dat we na 3 uur in het stof weer frisse lucht konden inademen.

Op het moment van schrijven bevinden we ons nog steeds in Potosi, al was dat niet helemaal de bedoeling. Er zijn hier namelijk stakingen aan de gang. Leraren en dokters weigeren namelijk om 8 uur te werken voor het salaris wat zij krijgen van de overheid (niet meer dan 100 euro per maand). Oftewel, roadblocks waardoor we op het moment vast zitten in dit suffe stadje. Regelmatig worden we opgeschrikt door het afsteken van dynamiet en protestliederen. Maar ach, ook daar raken we inmiddels aan gewend. We hopen morgen de tocht te maken naar Uyuni vanwaar we de zoutvlaktes opgaan. Of dat lukt.....volgende keer meer! ;)

Dikke kus, Jef en Sam