Aloha!

En nee, ik ben niet ineens op Hawaii verzeild geraakt, maar ik voel me een exotische eilandbewoner en "Aloha" klinkt zo heerlijk tropisch! Geheel volgens plan - op wederom een uur vertraging met ditmaal het AirAsia vliegtuig van Kuala Lumpur naar Tawau na - ben ik momenteel op Pom Pom Island. Momenteel typ ik dit zittend op mijn stretcher in mijn kleine maar fijne blauwe koepeltent met gele rits, waarin ik inmiddels alweer bijna 2 weken bivakkeer. Op de achtergrond het geronk van een generator die na zonsondergang aangaat en 's ochtends rond half 8 weer uit. De rest van de dag is er geen stroom, dus ik geniet nu van de verkoeling en het rustgevende gesnor van de ventilator; de enige luxe die in elke tent aanwezig is. Nou ja luxe, eigenlijk pure noodzaak, want anders drijf je je tent uit en doe je geen oog dicht. Ik slaap overigens prima en ben zeer tevreden met mijn onderkomen. Het is misschien basic, zoals het hele kampement, maar ik mis helemaal niks! Behalve internet wellicht om jullie op de hoogte te kunnen houden, vandaar mijn niet geplande radiostilte. Ik ben hier geheel "unplugged", zoals mijn leidinggevende zou zeggen.

TROPICAL RESEARCH AND CONSERVATION CENTRE BORNEO (TRACC)
Ik verblijf in het kamp van TRACC (Google is je vriend voor meer gedetailleerde info) wat kort gezegd een project/organisatie is die zich al jarenlang inzet voor het behoud van het rif, de zeeschildpadden en het overige onderwaterleven. De crew en vrijwilligers zoals ik helpen o.a. met het verzamelen van losliggend en herplanten van zacht en hard koraal en de zeeschildpadden- en vissenpopulatie wordt gemonitord. Na zonsondergang (19.30 uur) worden er 'turtle walks' gehouden om eventuele nestende zeeschildpadden op te sporen en vervolgens de gelegde eieren te verzamelen. Ze worden op een veilige plek in een soort zandbak bij het Pom Pom Island Resort herbegraven en gelabeld, waar ze na ongeveer 2 maanden uitkomen. Dan worden de kleine hummeltjes uitgezet in de zee, waar ze op eigen houtje moeten zien te overleven. Echter overleven de meesten dit alsnog niet door natuurlijke vijanden. Als dit proces niet wordt gevolgd, worden de eieren of babyschildpadjes door andere beesten óf de locals verorberd. Dat houdt logischerwijs de aanwas van nieuwe zeeschildpadden tegen, terwijl de populatie juist moet toenemen. Van echt werken is er tijdens mijn eerste week niet gekomen; ik werd eerst wegwijs gemaakt in de enorme hoeveelheid verschillende soorten vissen en genoot vooral volop van het relaxte leven als eilandbewoner. Tegen mijn verwachting in vlogen de dagen voorbij, hoewel ze in grote lijnen allemaal hetzelfde verliepen: ontbijt, paar uur snorkelen/duiken, lunch, paar uur snorkelen/duiken, douchen, avondeten, turtle walk voor de liefhebbers, ouwehoeren/spelletjes/chillen en op naar bed. Ik had nooit gedacht zo goed te zijn in niks doen en staren naar en in de zee vanaf een steiger, mijn dagboek bijwerken, een nieuwe verzameling foto's bekijken en potjes Uno spelen tussen de snorkelsessies door. Mooie ervaring!

AANKOMSTDAG
Even twee weken terug in de tijd, naar maandag 8 juni 6:00 uur 's ochtends. Toen ging mijn wekker in het BackHome hostel en heb ik me redelijk gehaast richting vliegveld, bang om te laat te komen. Alles liep op rolletjes, dus uiteindelijk zat ik een uur lang in de lounge voor de gate met een sandwich van Starbucks voor in het vliegtuig en een hete Teh Tarik voor mijn neus. Teh Tarik is Maleisische zwarte thee met melk wat ze op een speciale manier klaarmaken. Ze schenken de substantie een aantal keer van de ene in de andere beker, waardoor er een schuimlaagje ontstaat. Mierzoet, maar ik kon wel een suikerkick gebruiken! We landde uiteindelijk een dik uur later dan gepland, maar ik werd keurig opgewacht en in een taxibusje geparkeerd. De chauffeur had er zin in, want hij scheurde 120 km/h op een weg waar je bij ons maximaal 80 mag. Daarbij slalomden we om voertuigen die naar zijn idee te langzaam reden of kuilen en gaten in de weg. It was a bumpy ride! Gelukkig ben ik niet snel wagenziek... Een uur later kwamen we aan in Semporna, een 'Borneose' kustplaats, waar ik werd afgezet bij de 'Tourist Jetty' ofwel steiger waar vandaan alle boten naar de resorts en duikspots vertrekken.

Maria, de Zweedse 40+ camp manager, begroette me enthousiast. Dino, de Maleisische allround medewerker en onze kapitein vandaag, was al bezig om de motorboot in te laden. Maandag en donderdag zijn namelijk 'shopping days' waarop voedsel, drinkwater, benzine en overige zaken worden ingekocht op het vaste land. Alle overige dagen wordt de boot alleen gebruikt om duikers af te zetten op een duikspot verder dan het 'House Reef' wat direct grenst aan het strand van het TRACC kamp. Maria vertelde onderweg honderduit over het reilen en zeilen op het eiland, hoe een gemiddelde dag eruitziet, de mogelijke gevaren zowel aan land als in het water, de crewleden en rest van de groep. Tussendoor genoten we van het uitzicht en de opdoemde eilanden aan de horizon. Ik zag zelfs een vliegende vis rakelings over het wateroppervlak scheren en verderop in het water ploppen! Een aantal dagen later bleek dat tafereel overigens de normaalste zaak van de wereld. De kleine boot was flink beladen, dus er moest zachter worden gevaren. En eveneens mijn vertraagde vlucht zorgde ervoor dat we net voor zonsondergang op het eiland aankwamen. Dat is maar goed ook, want erna mag er niet meer worden gevaren én dit simpele exemplaar heeft geen gps aan boord. Als het hier donker wordt, is het serieus stikdonker, dus dan is navigeren onmogelijk.

Eenmaal aan land van het kleine Pom Pom Island werd ik meteen begroet door de groep, waarvan de leeftijd schommelt tussen 20 en 35: de Engelse James, Tom, Grace en duikinstructrice Liz, de Amerikaanse Sadie en de Australische Oscar, Rachel en Felicity ofwel 'Flic'. Het bleek een spontane, gezellige, sociale, toegankelijke, grappige, behulpzame, relaxte groep te zijn. Erg belangrijk op zo'n klein eiland en als je op elkaar bent aangewezen! Ik ben zo blij dat mijn Engels op orde is, want ik kan alles en iedereen verstaan en prima gesprekken voeren. Dat helpt enorm om makkelijk te integreren en mee te kunnen doen met alle grappen en grollen in de groep. Nadat de motorboot was uitgeladen, werd me mijn tent gewezen en volgde een tour door het kampement. Wauw, ik had even het idee dat ik in een aflevering van Expeditie Robinson was beland, te gek! Voor jullie beeldvorming een omschrijving van mijn stek gedurende 2 weken op een eiland in the middle of nowhere aan de andere kant van de wereld:

TRACC KAMPEMENT
Komend vanuit Semporna vanaf de zee gezien heb je links de noordkant van het eiland en rechts de zuidkant, beiden een paar honderd meter van het TRACC kamp verwijderd, wat in het midden is gelegen. Vanaf het strand loopt een steiger het water in met aan het einde een overkapping waar het heerlijk vertoeven is. Aan weerszijde van deze 'jetty' kun je in het kristalheldere water al meteen het rif zien liggen. Net een aquarium! Rechts van ons heb je het kleine Celebes Resort wat hoofdzakelijk Chinese toeristen en duikers aantrekt. Nog verder naar rechts op de zuidelijke punt van het eiland ligt Pom Pom Island Resort. Dit is een luxueus groot resort met o.a. villa's op palen langs een steiger. Je herkent het beeld ongetwijfeld als een typische huwelijksreis bestemming.

Als je vanaf het strand landinwaarts loopt, heb je meteen links een grote overkapping met o.a. hangmat, schommel, grote tafel met stoelen, infobord met getijden en dagindeling. Deze hangplek heet 'No. 4' en hier wordt ook gegeten. Een fijne plek, want je vangt net een zuchtje wind en het is geheel in de schaduw met zicht op zee. Aan de achterkant grenzen een aantal opslaghokken, waaronder de 'Bar' wat eigenlijk fungeert als kast voor losse spullen, boeken, spelletjes en als je gelukt hebt lauwe blikjes fris en bier. Daarnaast is de 'Dive Shop' waar de duik- en snorkeluitrusting wordt gestald.

Een paadje verder landinwaarts leidt rechtstreeks naar de 'Kitchen'; een afdak à la 'No. 4' met als meest luxe uitrusting een tweepits kooktoestel met gastank en een zelfgemaakt aanrecht met wasbak en kraantje. Er bungelt een peertje boven de tafel annex het werkblad in het midden van de keuken en verder vind je hier de voorraad voedsel en drinkwatertanks. Rechts van de keuken zijn 2 rijen met tenten en erboven een afdak van dekzeil tegen de soms hevige regenval. Rondom de keuken en tenten scharrelen een aantal kippen om de 'centipedes' (duizendpootachtige beestjes met een schorpioenachtige kop; niet dodelijk, maar wel giftig genoeg om je een enorm pijnlijke beet te bezorgen) buiten de deur te houden.

Nog verder landinwaarts vind je de douches en toiletten. Deze zijn een ervaring op zich! Het is een constructie van houten palen met dekzeil er omheen, zodat 4 aparte hokjes ontstaan. De vloeren zijn gemaakt van planken drijfhout. Er is geen dak, dus als je omhoog kijkt, heb je een 'jungle view' incl. spinnen, muggen, mieren, centipedes en andere beestjes. Ook leuk: naar het toilet in de stromende regen... Geloof me, het went snel, ik voelde met net een Jane daar. De wc is een westerse toiletpot met ernaast een emmer gevuld met water om door te kunnen spoelen. Flashbacks naar de 'Bush Loo' in Australische nationale parken! De douche bestaat uit een westerse douchekop vastgemaakt aan een dwarsbalk, zodat je eronder kan staan. Met een draai aan de afsluiter van de pijp komt het ietwat zoutige water vanuit de waterput gestroomd. Binnen 30-60min na een douche zweet je weer, maar toch is het zó lekker!

Tussen zonsondergang en zonsopkomst vind je je weg door het kamp met je hoofdlampje. 's Avonds is het hier stikdonker en kunstlicht is schaars. Ik zorg ervoor dat ik vóór zonsondergang in elk geval heb gedoucht, want ik houd al die kruipende en krioelende beestjes liever scherp in de gaten. De 2 keer dat ik onverhoopt toch in het donker bij het licht van mijn hoofdlampje heb moeten douchen, waren ultrasnelle sessies!

HOOGTEPUNTEN
Nu jullie een beeld hebben van mijn huidige leefomgeving, is het tijd voor een paar hoogtepunten en opmerkelijke gebeurtenissen van de afgelopen twee weken. Geen beschrijving per dag, aangezien ik niet wil dat mijn trouwe lezers in slaap vallen! ;-)

1. DOLFIJNEN
Eentje die er letterlijk en figuurlijk uitsprong, waren de dolfijnen! We zaten rustig een potje Uno te spelen op de jetty toen ik na wederom een verloren ronde even over mijn schouder keek en ergens aan de horizon iets boven het water zag uitkomen. "Hey guys! What's that over there?! Looks like a big fish or something?" Iedereen sprong op en tuurde in de verte naar het kalme wateroppervlak. Totdat Oscar in zijn Australische accent riep "They look like dolphins man! That's awesome!". James kreeg het briljante idee om de kajaks te pakken en erheen te peddelen. Het was echter 'Fancy Friday' en iedereen had zijn meest chique kleding al aan. Dolfijnen zijn uiteraard veel belangrijker, dus in ons 'nette kloffie' sprintten we over de jetty naar de kajaks op het strand, sleepten ze naar de waterkant en sprongen erin. James en ik hadden de slag al snel te pakken en ook Grace en Tom peddelden als een malle richting de dolfijnen. Het was echt te gek! Met een bonkend hart van de inspanning en adrenaline keken we hoe de groep van rond de 10 dolfijnen vlak voor ons neus hun kunstjes vertoonden. We volgden ze 'op de vin', totdat we zover van Pom Pom af waren gepeddeld dat het slimmer was om terug te varen. Het avondeten schoof die avond extra goed naar binnen!

2. ZEESCHILDPADDEN
Het aantal Green Turtles is enorm hier. Het komt meer voor dat je er een aantal ziet binnen een kwartier, dan geen een tijdens de hele snorkelsessie. Deze beesten waren de hoofdreden van mijn verblijf, dus ik ben meer dan tevreden! Tot nu toe staat mijn PR op 15 stuks binnen 2 uur. Vast niet elke keer een ander exemplaar, want ze hebben toch zo hun eigen territorium, maar dat maakt het niet minder speciaal. Ze bewegen ontzettend gracieus en zien eruit of ze geen enkele reden hebben om ook maar ergens bezorgd over te zijn. "No worries,mate!" ten top, mijn favoriete motto sinds mijn half jaar in Australië. Ik kan me wel vinden in dat zeeschildpaddenleventje! Overigens hebben deze beesten wel degelijk redenen om zich zorgen te maken, zoals ik al eerder beschreef. Laat staan wat voor gevaren de volwassen dieren tegenkomen tijdens hun reis van duizenden kilometers door de oceanen. En het meest wonderbaarlijke is nog wel dat ze erna terugkeren naar exact dit ieniemienie eilandje in de Celebes zee om hun eieren te leggen. Wauw! Naast bruine beren ongetwijfeld mijn favoriete beesten op deze aardkloot. Gelukkig hebben we de foto's nog, want ik heb een aantal prachtexemplaren weten te schieten met mijn Olympus Tough TG-3. Ik weet nu al wat mijn nieuwe bureaubladachtergrond op kantoor wordt. Collega's wees gewaarschuwd, als ik wegdroom achter mijn bureau, dan is het de schuld van de Green Turtles!

3. VISSEN
Iedereen die nog nooit de animatiefilm Finding Nemo heeft gezien: verplichte kost! Naast de zeeschildpadden heb ik ook de anemonefishes en surgeonfishes - beter bekend als Nemo's en Dory's - al meermaals gespot. Daarnaast heb ik tijdens een regenbui de aflevering Coral Reefs van de BBC documentaire Blue Planet bekeken. Heel fascinerend en het laat goed zien hoe bizar de onderwaterwereld eigenlijk in elkaar zit. Voor geïnteresseerden, Google de volgende visfamilies eens, die zijn wederom onderverdeeld in ontelbaar veel soorten: Eels, Boxfishes, Moorish Idols, Blowfishes, Crocodilefishes, Butterflyfishes, Angelfishes, Spadefishes, Damselfishes, Parrotfishes, Frogfishes, Scorpionfishes, Lionfishes, Trumpetfishes, Porcupinefishes, Pipefishes, Goatfishes, Stingrays en Triggerfishes. Ik heb ze allemaal gezien in allerlei formaten en kleuren!

Voor die laatste, de triggerfishes, moet je oppassen. Ze zijn heel territoriaal en verdedigen hun stuk koraal erg fanatiek. Ze zijn niet giftig, maar hebben flink scherpe tanden waarmee ze hard koraal afbreken en vermalen tot gruis. Als ze zich bedreigd voelen, steken ze hun 'trigger' (vernoemd naar de trekker van een pistool) op hun kop omhoog als waarschuwing. Dan is het slim om ze de ruimte te geven, anders heb je kans dat ze zonder pardon een hapje van je vin of zelfs een ledemaat nemen! Dat laatste schijnt helse pijnen op te leveren door de bacteriën in hun bek. Hun territorium heeft een conische vorm, à la een ijshoorntje, dus erboven blijven dobberen is onverstandig. Horizontaal van ze wegzwemmen is de truc. Je kan ze in theorie op hun hoogte benaderen voor een foto, daarvoor komt het 'duckdiven' (met snorkel en al dieper onderwater duiken) alleen al goed van pas. Ik blijf wel gewoon op een veilige afstand van deze zeemonsters!

4. HOME JETTY
Bij dezen een ode aan mijn meest favoriete plek aan land - onderwater staat namelijk steevast op nummer 1: onze House Jetty (de steiger) die boven ons House Reef de zee inloopt met aan het eind een overkapping, zodat je ook in de schaduw kan bivakkeren. Het is zo'n machtig mooie en super relaxte stek, omdat je er altijd een heerlijk verkoelend zeebriesje vangt en het uitzicht fenomenaal is, zonder levend te verbranden. Recht voor je uit zie je het heuvelachtige eiland Kala Puan wat een beschermd reservaat is; je hebt een vergunning nodig om er te mogen duiken of hiken. Dan is er het panoramische uitzicht op de Celebes zee met al mijn favoriete kleuren blauw in elkaar overlopend. En als je naar beneden kijkt, is het net alsof je in een aquarium bent beland. De zee is zo helder dat je van alles voorbij ziet zwemmen en hoe langer je in het water staart, hoe meer je ontdekt. 's Avonds wil er nog weleens een schildpad dichtbij opduiken, die op z'n gemakje van het zeegras onder de Jetty knabbelt. De rest van de dag zie je geregeld het koppie van een Green Turtle boven het wateroppervlak uitkomen om naar lucht te happen. Awesome! Dit is ook dé plek om te genieten van de dagelijkse zonsondergang en potjes 'Juno' ofwel Jetty Uno te spelen. Een ultiem geniet-momentje was toen ik met een verse kop koffie en Selah Sue door mijn oordopjes de gehele steiger voor mij alleen had. De rest was duiken, dus ik had geen snorkelmaat, maar op dat moment kwam mij dit prima uit. YEAH! This is life! My life!

5. KAJAK TRIPS
Wat ik ongetwijfeld ook ga missen, zijn de kajak trips die we geregeld maakten. Er liggen 2 sit on top kajaks, een blauwe 2- en rode 3-persoons, op het strand. Een rondje om het eiland kost je 30 tot 45 minuten, afhankelijk van de stroming e.d. Naast een rondje touren of de race richting de dolfijnen, werden de kajaks vooral gebruikt om met snorkeluitrusting aan boord naar de oostkant van het eiland te peddelen. Daar maakte je ze vast aan een boei om vervolgens een verkoelende duik in de zee te nemen. Het koraal is aan deze kant van het eiland beter intact, dus grootser en kleurrijker. Genieten geblazen! Ook aan zeeschildpadden en vissen geen gebrek, waaronder een aantal voorbij fladderende stingrays (roggen), dus ik heb mijn camera niet voor niks meegesleept. Er ligt hier ook een enorme lading 'Chocolate Chip Cookie' zeesterren op de bodem, niet dat ze mijn eetlust opwekten, maar de naam is leuk! Zodra we het koud kregen, gingen we pas weer aan boord van onze kajaks om het rondje eiland af te maken. Goede work-out! Uiteraard zijn hier de omstandigheden ideaal, maar een van mijn voornemens is om vaker te gaan kajakken en/of SUP'en, want ik kon er geen genoeg van krijgen. Ik ben een blij ei op en in het water!

6. BOMB FISHING
Eén van de problemen waar TRACC tegenaan loopt, is 'bomb fishing'. De locals gooien zelfgemaakte bommen in zee op een plek waar een grote schol kleine visjes zwemmen. Door de klap die de exploderende bom geeft, gaan de vissen, maar ook andersoortig onderwaterleven dood. De kleine visjes waarop ze het gemunt hebben, worden gebruikt als aas om grotere vissen te vangen. Ze denken er alleen niet over na dat ze op deze manier hun eigen kostwinning om zeep helpen, aangezien veel meer dan alleen die paar visjes worden verwoest. Hetgeen wat dit verklaart, is de radeloosheid die onder deze groep in armoede levende mensen heerst. Men denkt alleen over de korte termijn na, aangezien hun families hoe dan ook inkomsten en voedsel nodig hebben. Het is zo'n typische vicieuze cirkel die je wel vaker in derdewereldlanden tegenkomt.

Afgezien van de verwoesting van het rif en leven onder de zeespiegel, lopen ook duikers en in dit geval medewerkers en vrijwilligers van TRACC gevaar. Tijdens mijn verblijf ging er een groep duiken bij de North Tip waar blijkbaar vissers actief waren met iets agressievere middelen dan een simpele vislijn en schepnet... Ze zijn zich rotgeschrokken, want de klap van een afgaande bom draagt kilometers ver, evenals het geluid van de explosie. Sadie vertelde dat haar hart er letterlijk van oversloeg, dus er heerste eventjes paniek onderwater. Gelukkig waren ze niet nog dichterbij, want dan kan je er serieuze gehoorschade aan overhouden of zelfs bewusteloos raken. Het feit dat hoe dieper je duikt, hoe meer druk er op je gehele lijf komt, maakt de impact van een bom nog riskanter.

Eenmaal aan wal werd meteen de politie ingeschakeld, die een post hebben op de Pom Pom Island Resort Jetty. Deze post is opgericht na een incident vorig jaar waarbij toeristen door een groep extremisten zijn gekidnapt. De exacte details weet ik niet, evenals de precieze afloop, maar we worden hier dus goed in de gaten gehouden. Ook in dit geval was het handig dat ze in de buurt waren! We konden het tafereel vanaf de wal volgen: ze scheurden erheen in hun snelle politieboot en onder schot werden de doodsbange vissers met hun handen in de lucht naar de politiepost geleid. Later hoorden we dat ze helaas het bewijsmateriaal overboord hadden gegooid, dus meer dan een waarschuwing zat er niet in. Je beleeft nog eens wat op zo'n eilandje hè?

7. CROWN OF THORNS HUNT
Mijn 2e woensdag op het eiland was mijn eerste volledige werkdag, dus ik heb het 'Working Wednesday' genoemd. De 1e woensdag gaat namelijk in de boeken als 'Wicked Wednesday', want toen zag ik de eerste zeeschildpadden! Na ons mangrove forest research werk in de ochtend, gingen Kit, Jason en ik 's middags jagen op 'Crown of Thorns'. Ik vond het idee alleen al prachtig, dus ik kon niet wachten om op jacht te gaan! Een korte introductie: Crown of Thorns zijn een soort zeesterren die er allerminst vriendelijk uitzien met hun venijnige stekels op de bovenkant en batterij zuignappen aan de onderkant. Ze voeden zich door zich vast te zetten op koraal, waardoor dit afsterft, alle kleur verliest en spierwit wordt. Zoals jullie begrijpen, staat dit haaks op hetgeen TRACC probeert te bewerkstelligen; behoud en restoratie van het rif door het aanplanten van zacht en hard koraal. Deze 'zeecriminelen' moeten dus worden gearresteerd en krijgen zonder pardon de doodstraf door toepassing van de brandstapel tactiek. Klinkt luguber, maar ik had er geen enkele moeite mee en na elke vangst was het 'thumbs up' en een onderwater high five! De dochter van een politieman in mij werd wederom wakker denk ik.

Gewapend met een soort BBQ tang, speer van draadstaal en rijstzak als afvoermiddel kamden we het gebied aan de zuidkant van onze Home Jetty uit. Nadat er een koraalmonster werd gespot, verwijderden we hem voorzichtig van het koraal en deden hem beheerst in de rijstzak die Kit openhield. Had ik al gezegd dat deze Crown of Thorn zeesterren behoorlijk giftig zijn? Niet dat je er dood aan gaat als je wordt gestoken, maar je hebt minstens 24 uur lang flinke pijn. Oppassen geblazen en absoluut geen tijd voor vakantiekiekjes, dus er is geen beeldmateriaal van deze koraalreddingsoperatie. Naast een hoop voldoening (we vingen er 12 deze dag en er zaten flinke joekels bij) was het ook een goede snorkeltraining. Je moet namelijk vaak duckdiven om onder rotsen en koraal te speuren of zo'n kreng te pakken te krijgen. Tegelijkertijd moet je uitkijken geen koraal te beschadigen of een triggerfish uit te dagen. Beheerst manoeuvreren is een must en dat was soms een uitdaging door de stroming. De volgende ochtend gingen Kit en ik samen op jacht om ditmaal het gebied ten noorden van onze Home Jetty tot rondom de North Jetty te ontdoen van Crown of Thorns. Het verliep succesvol en ik werd er steeds beter in om ze te spotten, los te wrikken en in de zak te deponeren. We verzamelden er maar liefst 13, een PR! We klommen via de North Jetty uit het water, want het was te ondiep om terug te zwemmen, maar toen ging het fout...

8. NORTH JETTY ACCIDENT
De North Jetty is vrij nieuw, omdat er aan de noordkant van het eiland een nieuw eco resort wordt gerealiseerd. Ondanks de nieuwe stabiele constructie zit er tussen de planken veel ruimte. Net alsof men dacht "Goh we moeten een steiger van zoveel meter bouwen, maar we hebben eigenlijk niet genoeg planken, weet je wat we verruimen de afstand tussen de planken gewoon..." En ja hoor, ik draaide me naar mijn idee behoedzaam om, stapte toch mis en zakte zonder pardon met mijn linkerbeen tot net onder mijn knie tussen 2 planken! Bij dezen alsnog excuses voor mijn scheldserenade, want de Maleisische werklui en Kit hebben een paar extra scheldwoorden geleerd. Het deed verdomde zeer, maar ik wist me gelukkig omhoog te heisen en bevrijden. Gelukkig viel ik niet bovenop de zak met Crown of Thorn zeesterren! Even had ik een klein paniekmomentje dat ik wellicht iets gebroken, afgescheurd of verdraaid had en ik denk dat ik daardoor bijna van mijn stokkie ging. Kit rende richting kamp om hulptroepen op te trommelen en de werklui schoten meteen in de actiemodus, hesen me in een kruiwagen en reden me over de lange jetty en door het mulle zand naar 'No. 4'. Laten we zeggen dat het een spectaculaire entree was!

Liz kwam aansnellen met de EHBO kit, ik kreeg koekjes toegediend voor een suikerkick en moest verplicht een halve liter water achteroverslaan. Intussen werden de schaafwonden, waarvan 1 flinke rechtsonder mijn linkerknie, vakkundig door Liz ontsmet en de mobiliteit van mijn beide onderdanen bekeken. Dat bleek gelukkig in orde te zijn! De grote schaafwond werd afgedekt, zodat er geen vuil of vliegen bij konden komen, want in dit tropische klimaat heb je binnen no time een ontsteking. De rest van de dag was ik genoodzaakt aan wal te blijven met mijn linkerbeen omhoog. Zoals jullie weten, ben ik niet zo goed in stilzitten, zeker niet in gedwongen stilzitten. Dus ik hinkepinkte een eindje over het strand en terug om andere souvenirs dan littekens te verzamelen. 'Moeder Maria' verklaarde me erna voor gek en zei dat ik net als haar "ants in my pants" heb. Ik at mijn avondeten in de keuken, nam daarna een jungle douche en legde een verse pleisterconstructie aan. Ik kreeg een extra kussen, zodat mijn been gedurende de nacht wat hoger lag om de zwelling tegen te gaan.

De volgende dag was de zee voor Pom Pom Island begrippen onstuimig en 'choppy'. Er kwamen zelfs golfjes binnenrollen op het strand en er stonden schuimkopjes op het marineblauwe water. Geen goede dag om te snorkelen. Kwam dat even goed uit! Ik mocht namelijk absoluut het water niet in, zolang mijn schaafwond niet droog was incl. gezond korstje als teken dat het heelt. Ik knutselde als een echte MacGyver van gaas en tape een soort kooitje om dit voor elkaar te krijgen, zonder dat er vliegen bij konden komen. 'Medical engineering' noemde Kit het haha! Om mezelf toch nog enigszins nuttig te maken, wisselde ik het typen aan deze blog af met het laten weken van bierflessen en vervolgens ontdoen van de etiketten. Deze flessen worden gebruikt om een 'bottle reef' van te maken, waarop verzameld koraal wordt gepland, zodat na enige jaren een nieuw stuk rif ontstaat. Na tientallen schone flessen had ik zowaar een voldaan gevoel. Misschien moet ik het naast het filteren van regenwater om de drinkwatertanks bij te vullen op mijn CV zetten!

Morgen is het alweer mijn laatste dag op Pom Pom Island. Jeetje wat is die tijd snel voorbij gevlogen! Meer over deze laatste dag als eilandbewoner en mijn reis per boot en vliegtuig naar Kota Kinabalu ofwel 'KK' aan de westkant van Borneo in de volgende blog. Daar vandaan start mijn ietwat gewijzigde 10 daagse tour met Geckos Adventures.

Ik heb namelijk gehoord dat Mount Kinabalu voor nog minstens 2 weken gesloten is, wat betekent dat ik helaas definitief niet de kans heb deze te beklimmen. De reden is de onveilige situatie door de verwoesting die de aardbeving heeft achtergelaten, zowel wat betreft de infrastructuur als de natuur zelf. De rotsen zijn instabiel, dus er is een kans op vallend gesteente, sommige paden zijn compleet geblokkeerd en het heeft lang geduurd om alle lichamen te bergen. Een goede reden om nog eens terug te keren naar dit deel van de wereld. Paula, are you in?!

Pom Pom Pompidommm.... Island Life... LOVED IT..!